Haber:Vahit Olcay
Bitlis’in turizm değerlerinden biri olan Nemrut Krater Gölü her yıl binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor. Fotoğrafçıların da ilgisini çeken bölgede her yıl binlerce fotoğraf çekiliyor.
Nemrut’un ilk görselini fotoğraflayan fotoğraf sanatçısı Adem Sönmez, her yıl Nemrut’a geldiğini, aynı noktadan belirli aralıklarla yeni fotoğraflar çektiğini belirterek, “Yüzlerce fotoğrafçı benim çektiğim noktadan aynı fotoğrafı çekmeye çalışıyor. Ancak artık fotoğrafımı ben bile egale edemem” dedi.
Muşlu fotoğrafçı, 1992 yılında sıcak ve soğuk göllerin bir arada olduğu ve 4 karenin birleşiminden oluşan panoramik fotoğrafı çekmek için yıllarca birçok kişinin Nemrut’a tırmandığını hatırlatan Adem Sönmez iklimlerin değiştiğini, yağışların ve bitki örtüsünün o eski günlerden farklı olduğunu söyledi.
Fotoğrafı 32 yıl önce çektiğini, ancak kendisinin bile bir daha aynı fotoğrafı çekemediğini ifade eden Sönmez, Aradan geçen 32 yılda, hem bölgenin turistik gelişimi hem de koruma çalışmalarında önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirtti.
Nemrut Krater Gölüne ziyarete gelen gençlere ilk çektiği fotoğrafın kartpostalını göstererek fotoğrafı nasıl ve hangi makinede çektiği hakkında bilgiler veren Adem Sönmez, 1992 yılında çektiği fotoğrafın aynısını çekmek için defalarca zirveye çıktığını ancak bir türlü aynı kareyi çekemediğini ifade ederek şunları söyledi:
“Bu bölgenin fotoğrafçısı sayılırım. Benim ilk Nemrut’u tanıtmam 1983 bir dağcı arkadaşla gelmiştik. kamp kurduk. İlk dağcılık eğitimini gördük. O zaman durduğumuz şu tepeler doğaldı. Hiç el değmemişti. O günden bugüne sürekli gidip geliyorum ve hep çektiğim fotoğraflarla burayı tanıtacağım diye her sene çektim. En son 13 Haziran 1992’de zirvedeki tepelere çıktım. Zirveden dört parça fotoğraf aldım. O panoramik meşhur herkesin bildiği o fotoğrafı çektim o zamanlar. Tabi o zaman Photoshop falan yoktu. Kartpostal poster yapacağız 5 yıl arşivimde bekledi. Ondan sonra İstanbul’da onu bir firmada slayta dönüştürdüm. Şimdiki o günün yaşamıyla şimdiki bugünü kıyaslamak için diyorum o zaman 4 fotoğrafı şuan da birleştirme işi şuanda telefonlar bilgisayarlar bedava yapıyor. O zaman ben 500 dolar dolar ödedim bunları birleştirmek için. O zaman teknoloji yeni yeni gelmişti. Ve o kartpostallar dünyaya yayıldı. Dünyaya yayıldıktan sonra insanlar burayı tanıdı.”
Sönmez, o fotoğrafı çekmek için yılda birkaç kez geldiğini, fotoğraflar çektiğini, fakat bir daha o fotoğrafı alamadığını belirterek, “Çünkü o dönemde Haziran ayının ortasında kar var, yeşillik var, göller su ile dolu. Küçük gölün orada arabalar geçmiyordu, yollar su altındaydı. Şuan da çektiğimiz o manzara şuralar komple su doluydu. O zamanın fotoğrafları var bende. İşte artık çevre bozuldu. İklim değişti. Sular çekildi. Artık kar eskisi gibi yerde kalmıyor. Artık kar olunca yeşillik olmuyor. Ben dahil hiçbir fotoğraf benim çektiğim o kareyi bir daha egale edemez. Ve senede binlerce kişi fotoğrafçı o zirvelere çıkıyor oradan da gidip benim aynı o açımdan burayı çekiyor.”
Adem Sönmez Nemrut’taki çevre kirliliğine dikkat çekerek, “Üzüldüğüm en büyük şey, hem iklim değişimi hem de bizim toplum maalesef bir şeyin kıymetini bilmiyor. Kirletiyor. Bu tabelalar milli park statüsüne geçtikten sonra yasaklandı. Hayvanlar yasaklandı, koyunlar yasaklandı. Çok güzel oldu, orman oldu. Eskiden bu ağaçlar falan yoktu. Şimdi kocaman bir orman oldu. Şu an üzüldüğüm şey ise bu tabelaları kırmışlar, parçalamışlar. İnsanlarımız buranın değerini ve kıymetini bilmeli artık. Bu bizimdir. Bir daha olmaz. 40 sene 30 sene ve hatta 20 sene önce gördüğüm görüntü şu anda yok. Dünyaca ünlü bir krater gölü ne yazık ki toplumumuz bunun kıymetini bilmiyor. İnşallah Nemrut Krater Gölü hak ettiği yere gelecek.” dedi.