Kalp krizi dünyada en yaygın görülen ölüm nedenleri arasında birinci sırada yer alıyor. Dünya genelinde yaklaşık olarak 300 milyondan fazla kalp hastası bulunuyor. Kalp damar hastalıkları, yılda 18,6 milyondan fazla kişinin ölümüne neden oluyor. Peki kalp krizi önceden belirti verir mi? Kalp krizi kadınlarda ve erkeklerde farklı belirtilerle aylar öncesinden kendini gösterebiliyor.
Dünya genelinde kalp krizi bir numaralı ölüm nedeni arasında her alıyor. Araştırmalara göre her yıl tahmini 17.9 milyon can kaybına neden olmaktadır. Her 5 kardiyovasküler hastalığa bağlı ölümden 4’ü kalp krizi ve inmeden kaynaklanmaktadır.Dünyada yaklaşık 300 milyondan fazla kalp hastası bulunuyor, 2 milyardan fazla kişi ise kalp hastalığı riski taşıyor. Kalp damar hastalıkları, yılda 18,6 milyondan fazla kişinin ölümüne neden oluyor.Kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin üçte biri 70 yaş altında yaşanıyor, bu ölümlerin yüzde 85’i, kalp krizi ve inmeye bağlı oluşuyor.Türkiye’de de kalp ve damar hastalıkları en önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 2021’de ölümlerin yüzde 33,4’ü dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklandı. Bu da yaklaşık her üç dakikada bir kişinin ölümü anlamına geliyor. Her yıl yaklaşık 300 bin kişi kalp krizi geçirirken, kanser nedeniyle yaşanan kayıplar bu rakamın yarısını oluşturuyor.Sutter Health ağında kardiyolog olarak çalışan Sutter Zi-Jian Xu, kalp krizinin aylar öncesinden ortaya çıkabileceğini söylüyor. Dr. Xu, hastaların çoğunun göğüste yayılan ağrı, ağırlık veya rahatsızlık hissi, kalp çarpıntısı, soğuk terleme ve nefes darlığı gibi tipik semptomlar yaşadığını söylüyor.Diğerleri (özellikle kadınlar) da yorgunluk, genel bir huzursuzluk hissi, belirsiz bir rahatsızlık, sırt veya karın ağrısı ve azalan dayanıklılık gibi bazı atipik semptomlar yaşayabilir, diyor.Uzman isim “Kadınlarda ve erkeklerde de gerçek kalp krizi meydana gelmeden aylar önce yaşanabilir” uyarısında bulunuyor. Araştırmalar, belirli bir semptomun diğerlerinden daha yaygın olduğunu gösteriyor.Cureus’ta yayımlanan bir araştırmaya göre, kalp krizi belirtileri arasında en sık görüleninin göğüs ağrısı olduğu, hastaların yüzde 68’inin bu ağrıyı kalp krizinden önce yaşadığı belirtiliyor.Neredeyse yarısı (%32) potansiyel olarak ölümcül olaydan bir aydan fazla bir süre önce semptomu yaşadı.Bunu %44’te göğüste ağırlık hissi, %42’de çarpıntı, %34’te nefes darlığı ve %27’de göğüste yanma izledi. Hastaların %23’ünde alışılmadık yorgunluk ve %22’sinde uyku bozukluğu da bildirildi.Kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin yüzde 80’i tütün kullanımı, sağlıksız beslenme ve hareketsizlik gibi kontrol edilebilen ve önlenebilen risk faktörlerine bağlı görülüyor.Yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri, yüksek kan kolesterolü ve şişmanlık da kalp damar hastalıkları için risk faktörleri arasında yer alıyor.Koruyucu sağlık hizmetleriyle erken dönemde bu risk faktörleri tespit edilerek hastalık tedavi edilebiliyor ve erken yaşta ölümlerin önüne geçilebiliyor.Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, kalbi korumak için yaşam tarzının değiştirilmesi gerektiği konusunda uyarıyor.Genel Müdürlük, dengeli beslenerek bol miktarda meyve ve sebze, kepekli tahıllar, yağsız et, balık ve sınırlı tuz, şeker ve yağ alımı ile bakliyat tüketilmesini, daha fazla hareket edilmesini, stres veya endişeden kaçınılmasını öneriyor.Kalp krizi ve inme riskinin, tütün ürünlerini bıraktıktan hemen sonra düşmeye başladığını ve bir yıl sonra yarı yarıya azaldığını hatırlatan Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, tütün dumanına maruziyetten uzak durulmasını da tavsiye ediyor.Düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması, kan kolesterolünün sağlıklı bir diyetle, gerekirse uygun ilaçlarla kontrol edilmesi de Genel Müdürlüğün uyarıları arasında yer alıyor.
