İYİ Parti Ankara Milletvekili İbrahim Halil Oral ve 20 milletvekilinin imzasıyla TBMM’ye sunulan dere üstü ıslah projesinin Bitlis Çarşı esnafına ve şehrin dokusuna zarar verip vermeyeceğinin araştırılması önergesi TBMM gündemine taşındı.
İYİ Parti grup önerisi olarak görüşülen önerge AK Parti ve MHP oylarıyla reddedildi. İYİ Parti genel başkan yardımcıları ve milletvekillerinden oluşan bir heyet geçen hafta Bitlis’te incelemelerde bulunmuştu.
“TEK BİR ESNAF PROJEDEN MEMNUN DEĞİL”
İYİ Parti Ankara milletvekili İbrahim Halil Oral, dere üstü ıslah projesi kapsamında yapılacak yıkımlardan tek bir esnafın memnun olmadığını vurgulayarak şunları söyledi:
“İYİ Parti olarak bu meseleyi TBMM gündemine taşımaktaki gayemiz ortak bir akıl oluşturmaktır. Biz bu kürsüyü ne hakaret etme ne de kavga etme yeri olarak görmekteyiz. Bu sebepledir ki İYİ Parti heyeti olarak Bitlis’te ilk olarak Valimizi ziyaret ettik ve konu hakkında onların perspektifinden bilgi almayı seçtik. Ardından Nisan 2020’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı kararıyla ‘riskli alan’ ilan edilen bölgedeki esnafımızı tek tek gezdik. Allah şahidimdir, mübalağa etmek için söylemiyorum, dere üstü ıslah projesi kapsamında yapılacak yıkımlardan memnun olan bir tane esnaf görmedik. Kamulaştırmalarda uzlaşmayı seçen mülk sahiplerinin bile bir kısmı ‘mecbur kaldık’ diye şikayetçi oldular. Demek ki burada bir sorun vardır; demek ki burada istişare etmeden yapılan bir iş vardır. “
“BİTLİS KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MİLLİ GELİRDE EN KÖTÜ ÜÇ İLDEN BİRİ”
TÜİK verilerine göre Bitlis’in bugün kişi başına düşen milli gelirde Türkiye’nin en kötü durumdaki üç ilinden biri olduğunu belirten Oral, “Bitlis istihdam oranında 81 ilimiz arasında 74. sıradadır. Bebek ölüm hızının, gençlerde bağımlılığın en hızlı arttığı şehirlerden biridir. Bitlis her geçen gün göç veren bir şehirdir. Şehirde bir genç kardeşim yanıma gelerek şu sözleri söyledi: ‘İşsizlikten çaresizlikten gençlerimiz uyuşturucu batağına saplandı. Bizi Allah için kurtarın.’ Bu gencin feryadı hala kulaklarımdadır. Peki bunlar neden olmuştur hiç düşündünüz mü?” dedi.
BU YIKIM VİCDANSIZLIK DEĞİL Mİ?
Bitlis’in merkez bölgesinde yer alan çarşının bir dere ıslahı projesi adı altında yok edilme noktasına geldiğini ifade eden Oral, “Böyle bir ekonomik kriz varken, üstüne pandemi şartları gelmişken Bitlis’i böyle bir yıkımla karşı karşıya bırakmak biraz vicdansızlık değil midir? Yüzlerce hatta binlerce yıllık bir ticaret hayatının olduğu Bitlis’in merkez bölgesinde yer alan çarşı; bir dere ıslahı projesi adı altında yok edilme noktasına gelmiş durumdadır. Bilimsel araştırmalara göre Bitlis Çayı’nın tamamında taşkın olma ihtimali en erken 25 yılda birdir. Bitlis merkezde kısmi bazı taşmalar dışında büyük bir taşkını kimse hatırlamamaktadır. O zaman bu acele nedir? Bu gerçekler ortadayken pek çoğu yüzlerce yıldır atadan dededen kalan vakıf malı dükkanlarında çalışan esnafı plansız programsız yerinden etmeye kalkmanın ne manası vardır? Bu ekonomik yıkım ortadayken esnafa “30 Haziran’a kadar dükkanlarınızı tahliye edin yoksa elektriğinizi suyunuzu keseriz” demenin akla mantığa vicdana sığan bir yeri var mıdır? Uzlaşmak istemeyen vatandaşlara ‘uzlaşmazsanız kamulaştırma bedeliniz düşer’ demek hangi devlet geleneğinde vardır? Devlet tehdit etmez değerli arkadaşlar! Devlet tehdit etmez! Devlet esnafını göç etmek zorunda bırakmaz. Devlet yaşatır! Devlet yıkmaz, inşa eder! Ecdadımız İnsanı yaşat ki devlet yaşasın derken tam da bunu kastetmektedir. Bitlisli devletine bağlıdır! Milletine bağlıdır, ülkesine bağlıdır. Böyle bir muameleyi asla hak etmemektedir.”
BİTLİS ORTAK AKILLA BU SORUNU ÇÖZMELİDİR
Ailelerle birlikte binlerce insan bu yıkımdan etkileneceğini ve göç etmek zorunda kalacağını ifade eden Oral, sözlerine şöyle devam etti:
“Bizzat Vali beyin heyetimize verdiği bilgiye göre bölgede 467 bağımsız bölüm yıkım kapsamındadır. Bu rakamın gerçekte 700 civarında olduğu ifade edilmektedir. Burada mülk sahipleri üzerinden değerlendirmeler yapılırken asıl mağdur kesim olan vakıflar ve belediye kiracıları görmezden gelinmektedir. Ailelerle birlikte binlerce insan bu yıkımdan etkilenecek ve göç etmek zorunda kalacaktır. Yazık değil midir? Hiç bir Bitlis’li derenin temizlenmesine ıslahına, dere üstünde olup bağımsız değerlendirmelerle de riskli görülen bazı binaların yıkımına karşı çıkmaz. Çıkmıyorlar da… Buradan başta Bitlisli siyasetçiler olmak üzere iktidara sesleniyorum. Gelin bu konuyu Meclis’te bir araştırma komisyonuyla tartışalım. Bütün Bitlis kökenli milletvekilleriyle gidip beraber inceleyelim. En önemlisi Danıştay’a açılan dava sonuçlanana kadar tahliyeleri erteleyelim. Daha sonra geri dönülmesi güç problemlerle karşıya kalmayalım. Doğru kararı Bitlisliyle birlikte ortak bir akılla verelim.”
Grup önerisi üzerine HDP Şırnak Millevekili Hüseyin Kaçmaz, CHP Ankara Milletvekili Tekin Bingöl ve AK Parti Bitlis Milletvekili Cemal Taşar da birer konuşma yaptılar. HDP ve CHP önergeyi desteklerken AK Parti ve MHP aleyhinde oy kullandı. (BÜLTEN)
youtube abonnenten kaufen