Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Öğretim Üyesi Şakir Parlakyıldız tarafından yapılan “Demiryolu Elektrifikasyon Sistemleri İçin Dinamik Test ve Ölçüm Sisteminin Gerçekleştirilmesi” adlı projeye, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı (TÜBİTAK) tarafından destek verildi.
Tren rayları üzerindeki elektrik akımını ölçen çalışmanın Proje fikri, yazımı ve uygulaması Fırat Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhsin Tunay Gençoğlu ve Üniversitemiz Teknik Bilimler MYO Öğretim Görevlisi Şakir Parlakyıldız tarafından yapıldı.
Proje ile ilgili olarak açıklamalarda bulunan Öğretim Üyesi Şakir Parlakyıldız, projenin asıl amacının raylı sistem araçlarındaki pantograf-kataner cihazlarının etkileşimli testlerini yapmak ve test sonucunda katener (Elektrik hatlı ray sistemleri) hattındaki arızalı bölgenin tespitini dinamik olarak bulmak olduğu söyledi.
Parlakyıldız açıklamalarında şunları söyledi:
“Ülkemizde demiryolu ile ilgili yatırımlar, 2017 yılından itibaren hız kazandı. Hali hazırda Ankara-Konya, Ankara-Eskişehir, Ankara-İstanbul hatlarında saatteki hızları 250-300 kilometreye çıkan hızlı tren v e yüksek hızlı tren setlerimiz mevcuttur. Ülke olarak kendi raylı sistemlerimiz yapabilecek kapasitedeyiz. Bununla alakalı yurt dışında firmalarımız var. Bunlar yurt dışında da yatırımlarını devam ettirmektedirler. Raylı sistem dediğimiz olay, raylı sistemlerin sertifikalandırılmasından ibaret bir durumdur. Ülkemizde bu sistemleri yaparken, raylı sistemlerin sertifikalandırılması için gerekli testleri yabancı kuruluşlardan kilometre başına belli bir ücret ödeyerek Devlet Demir Yoları veya onun iştirakçi firmaları tarafından yaptırılmaktadır. Ülkemizde bu soruna çözüm bulmak için, bu işin yerli ve milli imkanlarla yapılması için bir TÜBİTAK Projesine başvurduk. Bu proje kapsamında ülkemizde bulunan hatları kendi milli imkanlarımızla yolcuların konforlu yol alıp almadıklarını test etmek için bir sistem geliştirdik. Projemiz, elektrik ile çalışan trenin sürekli olarak enerji alıp almadığının kontrol edilmesi, o hattan alınan kuvvetlerin ölçümlenmesi temeline dayanmaktadır. 4 tane yük hücremiz, 4 tane sensörümüz mevcut bulunmaktadır” dedi.
TESTLER MALATYA’DA YAPILACAK
Hayata geçirilmeye çalışılan projede testlerin elektrikli bir hat üzerinde yapılacağı, bunun da en yakın Malatya’da olduğunu dile getiren Parlakyıldız, “Söz konusu testler elektrikli bir hat üzerinde yapılacağı için en yakın elektrikli hat Malatya’da var. Bunu oradaki Devlet Demiryolları yetkilileri ile görüştük. Önümüzdeki günlerde hızı 160 kilometreye sabitleyerek çeşitli verileri almaya çalışacağız. Aldığımız verileri de buradaki yetkililerle paylaşacağız. Burada sistemin çalışıp çalışmadığı alınan verilen doğruluğu tartışılacak” dedi.
Proje fikrinin daha önce özel sektörde edindiği bilgiler doğrultusunda kamuya geçtikten sonra geliştiğini de dile getiren Parlakyıldız, “Kamuya başlamadan önce yüksek hızlı tren sistemlerinde elektrik mühendisi olarak çalıştım. Türkiye’nin bu alanda çalışan ilk elektrik mühendislerindenim. Çalıştığım firmalarda nerelerde yerli milli imkanlar var? Nerelerde ne gibi ihtiyaçlar var? Bunları gözlemleme fırsatım oldu. Buradan esinlenerek bu imkanları ülkemize kazandırmak kafamda hep bir soru işareti olarak kaldı. Akademisyenlik hayatıma başladıktan sonra da TÜBİTAK’ın bu tür projelere destek verdiğini bildiğim için çalışmalarımı o yönde yürüttüm. Bir projeyi yazarak bu sürece dahil oldum. Projemiz 2 yıl sürecek. Bu projeyi test edip tamamlamaya çalışacağız” şeklinde konuştu.