BİTLİS’in Tatvan ilçesinde bulunan 55 yaşındaki Eyüp Caner Cengiz, 2011 yılında yaşanan Van depremi sonrası geldiği Tatvan ilçesinde küçük bir atölyede, değişik ağaç türlerini birleştirerek, sanata dönüştürüyor.
Eyüp Caner Cengiz, Van’da ilgi duyduğu ağaç oymacılığına 17 yaşında başladığını, bugüne kadar birçok yerde kursiyer yetiştirdiğini, ancak son yıllarda sanata olan ilginin azaldığını söyledi. Hazırladığı özel tasarımları ve hediyelik eşyaları Türkiye’nin değişik illerine gönderen Cengiz, Tatvan dışında her yerden sipariş aldığını ifade etti. Avrupa’dan ve Afrika ülkelerinden özel olarak getirdiği ağaçları işlediğini, tablo, hediye kutuları, iç dekorasyon, üfleme cam, araç içi modifiye, sedef kakma gibi birçok alanda üretim yaptığını da belirtti.
Eyüp Caner Cengiz gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Van’da başlayan el sanatı merakım 17 yaşında başladı. Ondan sonra ilerleyen zamanlarda farklı sanatlarda gördükçe ilgi duymaya başladım. Sadece ilgi duymamla kalmadı, ustalarını bularak, çalışmalar yaparak kendimizi geliştirmek yoluna gittik. Zamanla bu bizim işimiz oldu. Bitlis’e ailemle gelişim, 2011’de Van depreminde atölyemin hasar görmesi, yıkılması sonucu oldu. Bitlisin ilçesi Tatvan’a gelmeye karar verdik. O tarihten bu yana burada ikamet ederek bu işleri icra etmekteyim.”
Cengiz, her ne kadar bu sanata ilgi olmayıp bilinmese de Türkiye’nin farklı yerlerinde tanınmış olması nedeniyle özel siparişler aldığını, özgün çalışmalar yaptığını belirterek şöyle konuştu:
“Genelde kişiye özel çalışmalar oluyor. Özgün çalışma dediğimiz. Ağırlıklı ahşap çalışıyoruz. Tabi ki farklı materyallerle, sedef, kaplamalarla da zenginleştirmeye çalışıyoruz. Bunun dışında cam işlemelerde olabiliyor. Mesela, üfleme camda yapmaktaydım. Genelde ev içi dekorasyonlar, Yat iç dekorasyonu, araç içi modifiyasyonları yapıyorduk. Tabi bunlar daha özgün çalışmalar olduğu için burada alan çok genişliyor ister istemez. Cam, ahşap, taş ve metal işlediğimiz zaman olunca da 4 ana materyal çalışanı olduk. Zenginlik bakışı açısından bir tek ürüne bağlı kalmaksızın farklı ürünlerde ekleyerek bunu daha da zengin bir görsele döküyoruz.”
“DEĞİŞİK TÜRDE MALZEMELERİ BİRLEŞTİRİYORUM”
Cengiz, “Biz de olan farklı bir yerde olmasın diye çalışmalarımızda var. Seri olarak üretilen ürünlerimiz de var. Sedef kakma bildiğimiz üzere istiridye kabuğu, kaplumbağa sırtı yani kabuğu diye bilinen materyalleri kullanıyoruz veya bazı yerlerde hayvan boynuzları gibi ürünleri de çalışmalarımızda kullanıyoruz. Bunların dışında farklı ağaçlarımız var çalışmalarımızda. Türkiye dışından getirilenler ağaçlarımız da var. Bu ürünleri bir araya getirerek farklı çalışmalar elde etmekteyim. Sadece sedef kakmakla da yeterli kalmıyor. Mesela Muallak sanatı denilen eski Uygur sanatıdır. Yaklaşık 800 yıl öncesinden Uygur’da geliştirilmiş, sonra ki dönemlerde Babürhan döneminden Hindistan’a geldikten sonra Türkiye’ye kadar uzanan bir hikayesi var. Bu yolu izlerken geldiği yerlerde zenginleşmiş, şekiller kullanılmış. Türkiye’de yapıcısı da biziz” dedi.
“BİRÇOK KEZ KURSLARINI VERDİM”
Cengiz, mesleğin yaşatılması için değişik zamanlarda birçok kez kurslar düzenlediğini, ancak mesleğin geleceğe aktarılması noktasında endişeli olduğunu söyledi. Cengiz, “Bu mesleğin geleceğe aktarılması ve ekip olabilmesi için alttan eleman yetişmesi gerekiyor. Bu elemanlar da kolay yetişmiyor. İsterdim ki memleketimizde çok olsa ve memleketimiz bu sanatlar ile tanınsa. Bölgeye geldiğimiz günden beri Tatvan Ticaret Odası’nın desteğiyle 2 dönem ayrı kurs açtık. Faydalı olduğuna inanıyorum. Bizden sonra maalesef mesleğimizi sürdürecek olan kimse yok ama biz kendi adımıza konuşacak olursak benim 130 tane yetiştirmiş olduğum eleman var. Bunlar şu anda Türkiye’nin her yerine yayılmış durumda. Kütahya’da porselen fabrikası, Konya’da ustaların yanında çalışanlar var, Maraş’ta oymacıların yanında, İzmir’de Cam Sanayi’de çalışanlar var. Bu da bizim için bir gurur kaynağı oluyor.”
“MÜŞTERİLERİMİZ BİZE REFERANS OLUYOR”
Yaptığı özgün çalışmalar sayesinde Türkiye’de birçok kişi tarafından tanındığını söyleyen Cengiz, müşterilerinin kendilerine referans olduğunu, diğer arkadaşlarına önermesi yoluyla yeni müşteriler edindiğini sözlerine ekledi. Cengiz açıklamalarında şunları söyledi:
“Daha önce ki atölye çalışmalarımda İstanbul’da bulunan beni yetiştiren ve bilen hocalarım aracılığıyla paslaşma usulü müşteri aktarıyorlar. Bizi bilen zaten arıyor.”