Bitlis’in Güroymak ilçesinde evinin önünde yetiştirmeye başladığı kazları, Türkiye’nin değişik illerine satmaya başladı. Güroymak ilçesinde yaşayan 29 yaşındaki Yunus Orkin yetiştirdiği kazlarla Kars’a rakip çıkıyor. Güroymak’taki İklim şartlarının Kars ili ile neredeyse örtüştüğünü, bu nedenle küçükken hobi olarak yaptıkları kaz yetiştiriciliğini aldığı Genç Çiftçi desteği ile büyüterek Türkiye’nin değişik illerine de satmaya başladı.
Bursa’da Veteriner Sağlık Teknikerliği okuduktan sonra memleketine dönene Yunus Orkin Genç Çiftçi Projesi kapsamında 30 bin TL destek alarak kaz üretmeye başladı. Küçük bir kuluçka makinesi ile başladıkları yetiştiricilikte bugün binin üzerinde kaz elde ettiklerini söyledi. Önceleri evlerinin kışlık beyaz et ihtiyacı için kaz beslediklerini, ancak okuldan mezun olduktan sonra çiftlik kurmaya karar verdiklerini ifade eden Orkin, ailesi ile birlikte aldıkları destekle bugün kaz çiftliği kurdu.
Hem yumurta elde ederek kuluçkadan civciv elde eden Orkin ailesi evre iller başta olmak üzere büyük kentlerdeki kaz eti satan lokantalara da kaz eti göndermeye başladı. Kars’ta kaz yetiştiriciliğinin yaygın olduğunu sözlerine ekleyen Yunus Orkin, Güroymak ilçemizde Kars iklimi ile aynı özelliklere sahip. Burada da neredeyse bütün evlerde kaz yetiştiriciliği yapıldığını, ancak kendisinin ve ailesinin bunu meslek olarak seçtiklerini söyledi.
Orkin açıklamasında şunları söyledi: “Güroymak ilçemizde kaz yetiştiriciliği mevcuttur. Bitlis’te hem kış hem yaz mevsiminin Kars’a göre daha verimli geçer. Güroymak ve Muş ovası kaz yetiştiriciliği için elverişli bir alandır. Bende bunu genişletmek için üniversiteden mezun olduktan sonra Güroymak’a gelerek ‘Genç Çiftçi’ destek programına başvurdum. Buradaki yetkililerde bizlere destek vererek, 30 bin TL destek sağladılar. Bu parayla bir kuluçka makinesi ve yumurta satın aldık. Kısa sürede civcivlerimizi yetiştirdik. Bugün binin üzerinde kaz ve civcivimiz bulunmaktadır.”
Orkin, arazi desteği verilmesi halinde entegre tesisini de kurmak istediğini ifade ederek şöyle konuştu: “Dünyanın en değerli hayvansal yağlarından birinin kazın içyağıdır. Bunun üretimi de kazların soğuk havada yedikleri kardan dolayı ısınmak için ürettiklerini biliyoruz. Çocukluktan beri kazcılık hayalim vardı. Bunu da eskiden beri kışlık beyaz et ihtiyacımızı karşılamak için yapıyorduk. Küçük çapta yerli kazlardan oluşan üç beş tane besliyorduk. Linda ırkı diye bir ırk var onu getirdik. Bu ırkın hem et verimi hem de yumurta verimi yüksek.
Yaklaşık 4 yıldır da bu ırkı besliyorum. Daha sonra Almanya’da Mast denilen bir ırk var onu da getirdik. Bu ırk hem etiyle hem de yumurtasıyla Linda ırkını ikiye katlıyor. Biz kazcılığı bu bölgede yaygınlaştırmak istiyoruz. Yaptığımız araştırmalar sonucunda Muş ve Güroymak ovası daha iyi kaz yetiştirebilen bölgelerden birisidir. Çünkü hem bizim kışımız var soğuğumuz çok iyi hem de mera alanımız var suyumuz ve otlaklarımız bol. Bundan dolayı bu hayvan burada çok güzel yetişiyor.”
“HEDEFİMİZ BÖLGENİN KAZ YUMURTASI İHTİYACINI KARŞILAMAK”
Orkin, yetiştirdiği kazlardan elde ettiği yumurta ve eti bölgede pazarlıyor, amacının bölgenin kaz yumurtası ihtiyacını karşılamak olduğunu belirterek, “Şu anda niyetim Allah’ın izniyle bütün bu bölgenin civciv ihtiyaçlarını karşılamak çünkü çok yoğun bir talep var. Yerimiz kısıtlı olduğu ve fazla damızlık yetiştiremediğimiz için yumurta ihtiyaçlarını karşılayamıyoruz. Eğer bize uygun bir arsa tahsis edilirse biz bu bölgede gerçekten bu işi baya bir ileriye götüreceğiz” şeklinde konuştu.
Yıllık kapasitelerinin 2 Bin civarında olduğunu da sözlerine ekleyen Orkin, “Yalnız bu sayı devede kulak bile değil. Çünkü bizim bu bölge yüz binleri karşılar. Şu anda iki dönümlük alanda bu işi yapıyorum. Bu kadar kısıtlı bir alanda bu kadar işimi büyütebilmem benim için büyük bir şey. Bu konuda baya tecrübeliyiz. Yıllardır da bu hayvanı tanıyoruz. Bizim bu bölgemiz Kars’tan daha verimli bir bölge. Çünkü Kars’ta kış çok uzun sürdüğü için hayvanlar gelişim sürecini tam tamamlayamıyorlar. 7 ve 8’nci ayda hava yeni yeni ısınmaya başlıyor. Hayvan 3 ayda gerekli kiloyu alamıyor. Ama bizim burada 4 ve 5’nci aydan sonra otlaklar yeşeriyor.
Hayvan çok daha hızlı bir şekilde gelişiyor verimi yüksek oluyor. Bizim Kars kadar da bir soğuğumuz var. En büyük avantajımızda budur. Soğuk ve kar bizim için dezavantaj değil. Tam aksine kış aylarında hayvanları çıkarıyoruz. Karda otlatır gibi kar yediriyoruz. Bu da kazın etinin lezzetli olmasını sağlıyor. Dünyadaki en değerli yağlardan biri kazın iç yağıdır. Hayvan kışın kar yediği zaman otomatikman kendini sıcak tutmak için yağ oluşumuna başlar. Özellikle kolesterol hastaları bu yağı tüketebilirler.” dedi.